8 Kasım Dünya Şehircilik Günü, Turizm ve İzmir depremi

A.Nejat Şardağı- turizmhaberleri.com- İzmir

Dünya Şehircilik Günü ve Turizm

Günümüzde vatandaşlarımızın % 92’sinin kent ve ilçelerde yaşadığı bilinmektedir. Büyükşehir uygulamasının hayata geçmesi sonucu bu oranın daha da artacağı kuşku götürmez.

Çeyrek asır kadar önce, sayın Şükrü Kocagöz bir gazetedeki yazısında ABD’deki  şehirlerden birinde, çok katlı binaların bulunduğu semtte, suç oranının diğer yerleşim yerlerine göre çok daha yüksek olduğunun gözlemlendiğini, ekonomik güçlüklerle boğuşan insanların çevresinde nefes alacak yeşil alanların olmamasının dikkati çektiğini, sonuçta şehir plancısı-sosyolog ve psikologların önerisi ile yakın bir bölgeye az katlı, geniş rekreasyon alan ve bahçelerin yer aldığı yeni bir yerleşim alanı oluşturulduğunu anlatmıştı. Çok katlı binalarda yaşayanların bu yeni yerleşim birimine taşınmasından sonra suç oranının kısa bir süre sonra % 50 azaldığını belirtmişti.
Yanılmıyorsam söz konusu araştırma 1980 yıllarında olmuştu ve o yıllarda İstanbul’un nüfusu 4-5 milyon civarında idi.

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi ‘Şehircilik’ çoğu zaman ”ambalaj’‘ (!!!) diye nitelenen park ve bahçeler veya ulaşımla sınırlı değil, aynı zamanda kentte yaşayanların fiziksel sağlığı (karbon salınımı gibi), psikolojisi, ekonomi (toplu ulaşım-yakıt tasarrufu-yalıtım) ve erişim-iletişim sorunu olan, kısacası  herkesi yakından ilgilendiren bir konudur.

Özellikle bir dünya kenti olan İstanbul’un yerleşik toplumu kadar her gün gerek iş, gerek turizm amaçlı, yerli yabancı ziyaretçileri ve gereksinimlerini karşılamak için çalışan tedarikçileri düşünüldüğünde, önümüzde oldukça engebeli ve uzun bir yol olduğunu düşünüyorum.

Doğal afetler gibi yangın ve hastalık durumunda araçların görev yerlerine ulaşmaktaki güçlüğünü bir şablonla çizenlerin değil, bölgeyi bilen ve eğitimini almış şehir plancılarının görüşlerinin çok daha değerli olduğu kanısındayım.

Şehirlerimiz, ancak bu eğitimi almış uzmanların önderliğinde çağdaş, sürdürülebilir akıllı şehirlere dönüşebilir.

Sürdürülebilir akıllı kentler, ekoloji ve bioçeşitliliğini de göz önüne aldığı için gerçekten yaşanabilir niteliği ile sakinleri kadar, engelli engelsiz tüm turistlerin de erişim ve iletişimini sağlayacaktır. 

En kısa zamanda atlatmamızı dilediğim COVID-19 bu güne dek ülkemiz şehirlerinin birikmiş sorunlarını, çarpık kentleşmeyi daha belirgin olarak göz önüne sermiştir.

Yasalar ve kuralların yaşamları kolaylaştıran bir dil olduğunun, yasaklar olmadığının eğitimin ilk basamağından başlayarak anlatılması gerekmektedir.

Akademik çalışmaların, amaçlanan hedeflerin ve gerekçelerinin, toplumun tüm kesimlerine, kentlerin yaşayan bir organizma ve bizlerin de bu organizmanın birer parçası olduğunun, kopan bir halkanın tüm sistemi etkileyeceğinin anlatılmasının kent bilincini artıracağı kanısındayım. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde oluşturulan İstanbul Turizm Platformu’nun  geniş tabanlı katılım ile başlattığı proje çalışmalarının görsel medya ile tanıtılmasının çok önemli olduğuna inanıyorum.

Dünya Şehircilik Günü’nde, bizim daha nitelikli yaşam sürmemiz için emeği geçen herkesi saygı ile selamlıyor, her günün, şehirlerde yaşayan herkes tarafından, kentli bilinci ile yaşanmasını diliyorum.

NOT: Yukarıdaki satırları iki gün önce Dünya Şehircilik Günü için kaleme almaya başlamıştım ki, onlarca canı kaybettiğimiz deprem nedeni ile İzmir-Karşıyaka’daki evimden çıkarak yazıya ara vermiştim. Sadece Türkiye’deki değil, yurt dışında yaşayan Türk-Fransız-İngiliz-Yunan pek çok arkadaşım önce genel sağlık durumumu sorarak acımızı paylaştıklarını ilettiler.

Sizlerin de TV haberlerinde içiniz burkularak, gözyaşı veya isyan ile izlediğiniz elim olay sırasında gözlerden kaçan Karşıyaka’nın en geniş iki caddesi Girne ve Cemal Gürsel sahil yolunda ulaşım bir anda kilitlendi. Plansız ve kontrolsuz büyüme, gevşek zeminde topraktan faydalanma (??) uğruna yapılan çok katlı binalar bu felaketin nedenlerinden bir ikisi…

Sözü kent doktoru şehir plancılarına bırakmamız gerektiğine inanıyor, kayıp canlara rahmet, geride kalanlara da tüm kalbimle başsağlığı ve sabır diliyorum.